مناسک تدفین و آیین‎های گورستانی در آثار داستانی صادق هدایت

کانون توجه این مقاله، ترکیب ویژه‎ای از مرگ‎اندیشی و فرهنگ‎شناسی در آثار داستانی صادق هدایت ا‎ست. بازپردازی شیوه‎های مختلف تدفین و سازه‎های گورستانی، به یاری دانش باستان شناسی و مردم شناسی و برحسب فرهنگ، تمدن، سنن، آیین‎ها و مناسک مختلف، نشان دهندۀ درنگ شایستۀ او در این‎گونه باورهاست. هدایت در داستان پدران آدم، روایتگر مرگ یک انسان ـ میمون و در داستان‎های تاریک‎خانه، بوف کور، تخت ابونصر، آفرینگان و آخرین لبخند، به ترتیب، روایتگرِ مرگ انسان عهد سنگ، عهود فلزات و آهن و دوران‎های پس از آن، ازجمله زمانۀ پادشاهان کیانی و نیز دوران معاصر است. این روند حتی تا دوران نادیدۀ بشر هزاران سال بعد نیز ادامه می‎یابد. بر پایۀ این پژوهش شاید بتوان از نظمی تسلسل یافته در داستان‎های صادق‎ هدایت سخن گفت که رویکردی تاریخ‎مدار را دنبال می‎کند.